Yatay Entegrasyon Nedir? Ekonomide Yatay Entegrasyon

Yatay entegrasyon

Benzer veya farklı bir sektörde değer zincirinin aynı düzeyinde faaliyet gösteren bir işletmenin satın alınmasıdır. Bu, firmaların farklı üretim aşamalarında olan yukarı veya aşağı yönlü faaliyetlere genişledikleri dikey entegrasyonun aksine bir işlemdir.

Yatay entegrasyon, ölçek ekonomileri yaratabilen, distribütörler ve tedarikçiler üzerindeki pazar gücünü artırabilecek, ürün farklılaşmasını artırabilecek ve işletmelerin pazarlarını genişletmelerine veya yeni pazarlara girmelerine yardımcı olabilecek rekabetçi bir stratejidir. İşletmeler anlaşmaya bağlı olarak iki işletmeyi birleştirerek, bağımsız olarak yapabileceklerinden daha fazla gelir elde edebilirler.

Ancak yatay birleşmeler başarılı olduğunda, özellikle rekabet azaltırlarsa, bu genellikle tüketicilerin pahasına olur. Aynı endüstrideki yatay birleşmeler az sayıda şirket arasında pazar payını yoğunlaştırırsa, bir oligopol oluşturur. Bir şirket hâkim bir pazar payı ile piyasaya girerse, tekeli vardır. Bu nedenle yatay birleşmeler antitröst yasaları altında yoğun bir şekilde incelenmektedir.

Yatay Entegrasyon ve Avantajlar

Şirketler, sinerjiden yararlanmak için yatay entegrasyonla uğraşırlar. Pazarlama, araştırma ve geliştirme (Ar-Ge), üretim ve dağıtımda ölçek ekonomileri veya maliyet sinerjileri olabilir. Veya farklı ürünlerin eşzamanlı üretimini kendi başlarına üretmekten daha uygun maliyetli hale getiren kapsam ekonomileri olabilir. Proctor & Gamble‘ın 2005 yılında Gillette’i satın alması, kapsam ekonomilerini gerçekleştiren yatay bir birleşmenin iyi bir örneğidir. Her iki şirket de tıraş makinelerinden diş macununa kadar yüzlerce hijyenle ilgili ürün ürettiğinden, birleşme ürün başına pazarlama ve ürün geliştirme maliyetlerini azalttı.

Sinerjiler, ürünleri veya pazarları birleştirerek de gerçekleştirilebilir. Yatay entegrasyon genellikle pazarlama zorunluluklarından kaynaklanmaktadır. Ürün tekliflerinin çeşitlendirilmesi çapraz satış fırsatları sağlayabilir ve her bir işletmenin pazarını artırabilir. Giysi satan bir perakende satış şirketi de aksesuar sunmaya karar verebilir veya başka bir ülkede benzer bir işletmeyle birleşerek orada bir dayanak kazanabilir ve sıfırdan bir dağıtım ağı oluşturmaktan kaçınabilir.

Yatay Entegrasyon ve Dezavantajlar

Herhangi bir birleşme gibi, yatay entegrasyon da her zaman beklenen sinerjileri ve katma değeri sağlamaz. Hatta daha büyük firma yönetilemeyecek kadar hantal ve esnek hale gelmezse veya birleştirilmiş firmalar çok farklı liderlik tarzları ve şirket kültürlerinin neden olduğu problemlerle karşılaşırsa, işletmenin genel değerini azaltan olumsuz sinerjilerle sonuçlanabilir. Birleşme rakipleri tehdit ederse, Ticaret Komisyonlarının dikkatini çekebilir.