Türkiye’de serbest bölgelerdeki vergi uygulamaları ve ülke ekonomisine katkıları

Serbest Bölge

Serbest bölgeler; ülkeler arası ekonomik ilişkilerin büyük boyutlara ulaşması ve dünya ticaretinin gelişmesi, rekabetçi koşulların  hakim olması, üretimi yapılan eşyaların tüketim noktalarını ve pazarlara yakın olması sebebiyle maliyetleri düşürmektedir. Serbest bölgelerde faaliyet gösteren şirketler hem yatırım hem de üretim aşamalarında yatırım teşviki almakta olup bu teşviklerden  birisi de serbest bölgelerde gerçekleştirilen faaliyetler sonucu elde edilen gelirlerim vergiden muaf  tutulmasıdır.

Serbest Bölge İşlem Formu

 Bölgedeki faaliyetleri dolayısıyla yapılmasını istedikleri işlerle alakalı olarak “Serbest Bölge İşlem Formu“nu doldurarak Bölge Müdürlüğü’ne vermek ve Özel Hesaba ödenmesi şart olan fiyatı bölge gelirlerinin toplanması emeliyle açılmış olan özel hesabın bulunduğu bankalara ödeyip, aldıkları iki makbuz kopyasından birini Bölge Müdürlüğüne verilen “Serbest Bölge İşlem Formu” nüshasına ilave ederek İşletici veya B.K.İ. yetkililerine teslim etmek suretiyle, başvurularını yaparlar. Özel Hesaba ödeme olmadığı hallerde “Serbest Bölge İşlem Formu”nun kalan nüshalarının Bölge Müdürlüğünden alınıp, İşletici veya B.K.İ. yetkililerine verilmesiyle başvuru işlemi bitirir.
“Serbest Bölge İşlem Formu“, Kullanıcı ile İşletici veya B.K.İ. arasındaki iş ilişkisini belirtilen, hizmet sözleşmesi niteliğine haiz olup, İşletici veya B.K.İ. yetkililerince bu formun imza atarak bir nüshasının Kullanıcıya verilmesiyle kontrat akdedilmiş olur. Aşağıdaki link ile serbest bölge İşlem Formunu indirebilirsiniz

https://www.oaib.org.tr/files/downloads/Bilgi-merkezi/ihracat-merkezi/diib-hib-vrhib-inf-t5/serbest-bolge-islem-form.doc

Serbest bölge avantajları

   Aynı zamanda serbest bölgeler ülkelerin pazar paylarını artırarak, ülkelerin dış ticaret hacimlerine katkı sağlamaktadır. Böylece ülke hatta bölge bazında ekonomik etkiler yaratmaktadır. Serbest bölgelerin olumlu etkilerinden söz etmek gerekirse; ithalatı  kolaylaştırılması, yabancı sermaye ve teknoloji alanında transferlerin gerçekleşmesinin  sağlaması, serbest bölgelerdeki sermaye  kazancını arttırmaktadır. aynı zamanda serbest bölgelerdeki taşımacılık hizmetlerini etkilemekte ve istihdam üzerinde olumlu etkileri bulunmaktadır. Fakat tüm bu olumlu etkilerin yanında, bölgelerin kuruluş amacıyla yapıtlığı harcamalardan sonra, serbest bölgelerin uluslararası düzeyde bir etkinlik sağlayamaması durumunda etkinliği düşecektir. Aynı zamanda, serbest bölgelerdeki üretim amacı ile bulunan yabancı firmaların ülkenin üretim girdilerini kullanarak Türk firmalarıyla aynı ürünleri üretmeleri halinde yerli firmaların rekabeti olumsuz etkilenmektedir. Türkiye ihracatını böyle bir durumda artırmak istese de dış pazarları yabancı firmalar kapmaktadır. aynı zamanda serbest bölgelerdeki üretim yapan firmalar ucuz girdileri kullanmayı tercih ettikleri için bu kolaylıklar ithalat cazip hale getirebilmektedir.

Serbest Bölge Vergisi Var mı ?

   Serbest bölgelerdeki gelir vergisi ve kurumlar vergisi uygulamalarından söz etmek gerekirse serbest bölgelerde faaliyet için ruhsat almış olan mükelleflerin bu bölgelerde gerçekleştirdiği faaliyetler sebebiyle elde ettikleri kazançlar, gelir ve kurumlar vergisinden muaf kılınmıştır. Ancak bu kural, ilgili maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren geçerdi olmuştur. Aynı zamanda bu bölgelerdeki istihdam edilen personelin de gelirleri, gelir vergiden istisna tutulmuştur. 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’na göre mükelleflerin elde ettikleri kurum kazancı tespitinde mükellefe ticari kazanç hükümlerini uygulanacağı belirtilmiştir. Diğer bir istisna ise, Gelir Vergisi Kanunu’na göre, ücret vergilerini kapsamakta ve Serbest Bölge’deki üretilen ürünlerin bedeninin yüzde 85’ini yurtdışına ihraç eden mükelleflerin, serbest bölgedeki çalışan personele ödediği maaşlara  asgari geçim indirimi uygulanmakta bu şekilde gelir vergisi hesaplanmaktadır.

Serbest Bölge KDV uygulaması

   Katma değer vergisi uygulamalarında; serbest bölgelerde yapılan teslimler ihracat işlemleri olarak sayılmakta ve KDV’den istisna edilmektedir. Dolayısıyla serbest bölgelerde verilen hizmetler  KDV’den müstesna sayılmıştır. Damga vergisi uygulamalarında, Serbest Bölgeler Kanunu’na göre serbest bölgelerdeki mükelleflerin Avrupa Birliği üyeliğin gerçekleştirildiği tarihi içeren vergilendirme döneminin sonuna kadar, gerçekleştirilen işlerle  ilgili olarak düzenlenen kağıtlarda damga vergisi ve harçlar uygulanmayacaktır. 

Özel tüketim vergisi, ÖTV istisnası

Dolaylı vergi olan özel tüketim vergisi uygulamasında ise; gümrük kanunu, dahilde işleme, antrepo gibi gümrük kontrolü altında serbest bölgelerde yapılan işlemlerde ÖTV istisnası getirilmiştir. Çünkü bu tür işlemler serbest dolaşım hakkı vermediği için Türkiye’de, tam bir ithalat sayılmaz.  Fakat yurt içine giren mallar için ithalat ve serbest bölgeden çıkan mallar içinse ihracat rejimi uygulamasına devam edilir. Veraset ve intikal vergisi açısından serbest bölgelerdeki üretici ve kullanıcılara ait malların veraset yolu ile herhangi birine ivazsız bir şekilde intikali söz konusu olduğunda bu veraset ve intikal vergisi vergi konusuna girmektedir ve serbest bölgelerdeki kullanıcıların mirasçıları bu verginin mükellefidir.

Banka ve sigorta muameleleri vergisi

   Banka ve sigorta muameleleri vergisi konusunda serbest bölgelerdeki uygulamalara bakıldığında mükelleflere 5084 sayılı kanuna göre BSMV uygulanmamakta idi fakat yeni düzenlemeye göre  serbest beylikdüzü eskort bölgelerde faaliyete başlayacak mükellefler BSMV hesaplayacaklardır.

Serbest bölgelerdeki emlak vergisi

Serbest bölgelerdeki emlak vergisi uygulamalarında serbest bölgeler gümrük hattı ve vergi kanunlarının dışında kalması  sebebiyle, bölgedeki bina, arsa ve araziler emlak vergisine tabi değildir. Aynı zamanda serbest bölgelerde halkalı eskort düzenlenen işlemler ve kâğıtlar için damga vergisi ve harç da istisna tutulmuştur.

Serbest bölgelerdeki gümrük vergisi

Serbest bölgelerdeki gümrük vergisi uygulamalarına bakılacak olursa; bilindiği üzere serbest bölgeler Türkiye’deki gümrük Bölgesi’nin bir parçası olarak gümrük işlemleri için yurtdışı olarak kabul edilirler. Serbest bölgeler gümrük bölgesi dışında sayılırlar fatih eskort dolayısı ile bu bölgelerde gümrük ve kambiyo mükellefiyetine dair mevzuat hükümleri uygulanmaz.

http://www.kadinsunum.com/ http://www.modapanosu.com/ http://turbanlikadin.com/ http://www.teknocity.net/ http://www.evlilikajandam.com/ http://www.gelecegihayalet.com/ http://kadindiyetuzmani.com/ http://www.kadinportal.org/ http://www.rajulkozmetik.com/